Seçiləni silin
Bu şərhi silmək istədiyinizdən əminsiniz?
Seçiləni silin
Bu şərhi silmək istədiyinizdən əminsiniz?
Seçiləni silin
Bu şərhi silmək istədiyinizdən əminsiniz?
Şikayət et
Bu şərhi şikayət etmək istədiyinizdən əminsiniz?
Xəbər lenti
160 milyon il yaşı olan izlər pterozavrların quruda necə yaşamağa başladığını göstərdi
Milyonlarla il əvvəl yaşamış pterozavrların quruya uyğunlaşması ilə bağlı yeni elmi nəticələr ortaya çıxıb.
Qaynarinfo xəbər verir ki, "Interesting Engineering"in məlumatına görə, tədqiqatçılar bu uçan sürünənlərin təqribən 160 milyon il əvvəl "ekoloji dəyişiklik" keçirdiyini və nəticədə daha çox vaxtlarını quruda keçirməyə başladığını müəyyənləşdiriblər.
Lester Universitetinin alimləri müxtəlif yerlərdə tapılmış pterozavrlara aid daşlaşmış izləri 3D modelləmə vasitəsilə yenidən qurublar. Bu izlər pterozavrların nəinki harada yaşadıqlarını və necə hərəkət etdiklərini, həm də onların davranışı və gündəlik fəaliyyəti haqqında nadir məlumatlar təqdim edir.
Sürünənlərin adaptasiyası və həyat tərzi
Pterozavrlar mezozoy erasının (təqribən 228–66 milyon il əvvəl) sakinləri olub və uçmaq qabiliyyəti inkişaf etmiş ilk onurğalılardır. Yeni nəticələr göstərir ki, bu canlıların bəzi növləri zamanla daha çox quru mühitində yaşam tərzinə uyğunlaşıblar. Bu növlərə "neoajdarxilər", "ktenoxazmatoidlər" və "cungaripteridlər" daxildir.
Aparıcı tədqiqatçı, Lester Universitetinin əməkdaşı Robert Smit qeyd edib ki, pterozavr izləri bu canlıların davranışları və ekoloji münasibətləri haqqında mühüm ipucları verir. Xüsusilə, izlərin diqqətlə öyrənilməsi onların biologiyası və ekologiyası barədə digər mənbələrdən əldə edilə bilməyən məlumatlar təqdim edir.
Nəhəng pterozavrlar və onların yaşayış mühiti
Araşdırma zamanı əldə edilən izlər göstərir ki, hətta ən iri pterozavrlardan olan və qanad açıqlığı 10 metrə çatan "Ketsalkoatlus" belə yalnız havada yaşamayıb. Bu növün izlərinə həm sahil, həm də kontinental ərazilərdə rast gəlinib. Bu, onların çox vaxtlarını quruda keçirən canlılar olduğunu və dinozavrlarla eyni mühiti paylaşdıqlarını sübut edir.
Digər quruya uyğunlaşmış növlərdən olan ktenoxazmatoidlər uzun və dar çənələri, həmçinin iynəvari nazik dişləri ilə fərqləniblər. Bu quruluş onların sahilyanı lagunlarda balıq ovlamağa uyğunlaşmış olduğunu göstərir. Mütəxəssislərin fikrincə, bu pterozavrlar əslində düşündüyümüzdən daha çox yayılmış olublar, sadəcə skelet qalıqları çox az tapılıb.
Cungaripteridlər isə möhkəm əzalı və qüvvətli çənəli canlılar olub. Onların ağız quruluşu dişsiz əyilmiş dimdik və sərt qidaları — molyusk və digər sərt qabıqlı canlıları parçalamağa uyğun iri, yumru dişlərdən ibarət olub. Bu növlərin izləri də onların skelet qalıqları ilə eyni laylarda aşkar edilib.
Tədqiqatın həmmüəllifi, Lester Universitetinin Muzey Araşdırmaları Fakültəsinin alimi Devid Anvin bildirib: "Pterozavr izlərinin ilk dəfə aşkar edilməsindən 88 il sonra artıq bu izlərin kimlərə məxsus olduğunu və necə yaradıldığını dəqiq bilirik.”
Aydın
Oxşar xəbərlər
Sırrı Süreyyə Öndər vəfat etdi
Dünya
03.05.2025
KİV: Tramp NATO ölkələrinə ultimatum verib
Dünya
03.05.2025
Bloqlar
Pozitiv dünyadan çıx
Pozitiv dünyadan çıxmaq istədiyinizdən əminsiniz?
Xəbərdarlıq
DİQQƏT! Qaynarinfo.az-ın açıq materiallarının olduğu kimi surətini çıxarmaq, digər saytlara yerləşdirmək, yaymaq qadağandır. Qanunvericiliyə əsasən açıq materialların yalnız 1/3 hissəsindən istifadə etmək olar. Əks halda məsələ məhkəmə predmeti ola bilər!
Şərhlər